Predyspozycje
Predyspozycje są to wrodzone zdolności i skłonności człowieka na które wpływ mają różne płaszczyzny. W zależności od tego jakie posiadamy predyspozycje osobowościowe, takie posiadamy zdolności. Jednym z decydujących czynników, który ma wpływ na rozwijanie wrodzonych zdolności jest inteligencja.
Mediator powinien posiadać przynajmniej trzy rodzaje inteligencji z pięciu powszechnie wyróżnianych. Mianowicie:
– językową ( obejmuje umiejętne komunikowanie się, dobór właściwego słownictwa, prawidłowe konstruowanie zdań oraz zasób słownictwa),
– interpersonalną ( obejmuje rozumienie oraz pojmowanie relacji międzyludzkich i umiejętność uczestniczenia w nich),
– intrapersonajną ( obejmuje rozróżnianie oraz rozumienie uczuć i emocji).
Kompetencje
Kompetencje w odróżnieniu od predyspozycji, to umiejętności i zdolności nabyte (nie wrodzone), które ulegają zmianie. Rozwijamy je na podstawie wrodzonych predyspozycji, możemy je doskonalić lub nie. Osoba kompetentna, to taka osoba, której postawa świadczy o tym, że potrafi w odpowiedni sposób wykorzystać nabytą wiedzę w celu wykorzystania zdobytych kwalifikacji.
W pracy mediatora najważniejsze są kompetencje miękkie, często nazywane zdolnościami osobistymi i interpersonalnymi. Postępowanie mediacyjne wymaga od mediatora wysokich kompetencji osobistych i społecznych, które są niezbędne w wykonywaniu tego zawodu, między innymi takich jak empatia oraz umiejętność społeczna.
Mediator oprócz kompetencji, przede wszystkim miękkich, powinien jeszcze posiadać predyspozycje do wykonywania swojego zawodu.
Zarządzanie spotkaniem mediacyjnym, bądź co bądź złożonym i dynamicznym procesem, wymaga od mediatora nie tylko odpowiedniej wiedzy i umiejętności, ale również predyspozycji osobowościowych. Oczywiście nie mam tu na myśli tylko uczciwości, rzetelności czy cierpliwości, ponieważ te cechy są mile widziane w każdym innym zawodzie, ale chodzi przede wszystkim o kompetencje bezpośrednio powiązane z budowaniem oraz kształtowaniem relacji międzyludzkich, i to w sytuacji konfliktu, który często nacechowany jest negatywnymi emocjami.
Każdy mediator, który opanował umiejętność słuchania bez osądzania i krytykowania, zwracający szczególną uwagę na wszystkie aspekty komunikacji i śledzący cały przebieg dialogu stron, zauważając co jest dla nich najistotniejsze, jest w stanie zrozumieć motywy postępowania obydwu stron.
Oprócz wiedzy i umiejętności technicznych wymagane od mediatora są przede wszystkim kompetencje osobiste, takie jak: samoświadomość, samoregulacja (polegająca na umiejętności kierowania emocjami), motywacja oraz kompetencje społeczne w skład których wchodzą empatia i umiejętność społeczna.
Należy podkreślić, że każdy mediator powinien panować nad swoimi emocjami.
Podsumowanie
Podsumowując należy wskazać, iż każda osoba, która decyduje się zostać mediatorem powinna mieć odpowiednie kwalifikacje oraz predyspozycje do wykonywania tego zawodu.
Dobry mediator, to taki mediator, który posiada wrodzone zdolności oraz odpowiednie kwalifikacje, a przy okazji zachowuje twarz pokerzysty (nie ujawnia swoich emocji) albo potrafi je ukryć.
Dyplomowany mediator stały
Agnieszka Szydłowska